Linkedin Instagram Tiktok Youtube
Linkedin Instagram Tiktok Youtube
Abone Ol
Abone Ol

İşten Haksız Fesih Durumunda İşçi Hakları

İşten Haksız Fesih Durumunda İşçi Hakları Nelerdir?

İşten Haksız Fesih Nedir?

İş Kanunu’na göre, işverenin geçerli bir sebep olmaksızın iş sözleşmesini sona erdirmesi haksız fesih olarak kabul edilir. Haksız fesih, işçinin hak kaybına uğramasına yol açabileceği gibi, işçinin dava açma hakkını doğurur.

Haksız Fesih Durumunda İşçi Hakları

1. İşe İade Hakkı

Haksız şekilde işten çıkarılan işçi, iş mahkemesine başvurarak işe iade davası açabilir. İş mahkemesi, feshi geçersiz bulursa işveren:

  • İşçiyi tekrar işe almak zorunda kalır veya

  • İşçinin talep etmesi durumunda, işçinin çalışmadığı süre için ücretini ödemek zorundadır.

Not: 50’den fazla çalışanı olan işyerlerinde işe iade davası açma hakkı vardır. Daha küçük işyerlerinde işe iade hakkı sınırlıdır; işçi tazminat talep edebilir.

2. Kıdem Tazminatı

Haksız fesih durumunda işçi, işyerinde çalıştığı süreye bağlı olarak kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir. Kıdem tazminatı, işçinin her yıl için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır.

3. İhbar Tazminatı

İş Kanunu, işverene fesih öncesi ihbar süresi tanımıştır. İşveren, ihbar süresine uymadan fesih yaparsa, işçi ihbar tazminatı talep edebilir. 2025 itibarıyla ihbar süreleri:

  • 6 aydan az çalışma: 2 hafta

  • 6 ay – 1,5 yıl: 4 hafta

  • 1,5 – 3 yıl: 6 hafta

  • 3 yıldan fazla: 8 hafta

4. Boşta Geçen Süre Ücreti

Mahkeme, işe iade kararı verirse işçi, boşta geçen süre için maaşını talep edebilir. Bu süre, mahkeme kararına ve işçinin fesih tarihinden işe başlamasına kadar geçen zamana bağlıdır.

5. Fazla Mesai, Yıllık İzin ve Diğer Haklar

İşçi, iş sözleşmesi feshedilmeden önce kazanılmış:

  • Fazla mesai ücretleri,

  • Kullanılmamış yıllık izin ücretleri,

  • Prim ve ikramiye alacakları
    gibi tüm haklarını talep etme hakkına sahiptir.

6. İşsizlik Maaşı ve Sosyal Güvenlik Hakları

Haksız fesih durumunda işçi, işsizlik maaşı alma hakkına sahiptir. SGK kayıtları, işten çıkarılma nedenini dikkate alarak işsizlik ödeneğini öder.

İşten Haksız Fesih Durumunda İşçi Hakları Savunma

İşten Haksız Fesih Durumunda İşçi Hakları ve Savunması

1. Haksız Feshin Tanımı

  • Haksız fesih, işverenin iş sözleşmesini geçerli bir gerekçe göstermeden veya kanuna aykırı şekilde feshetmesidir.

  • İşçi, haksız fesih durumunda iş mahkemesine başvurma hakkına sahiptir.

2. İşe İade Talebi

  • İşten çıkarılan işçi, işe iade davası açabilir.

  • Savunmada işçi şunları vurgular:

    1. Feshin geçerli bir sebebe dayandırılmadığını,

    2. İşyerindeki performansının fesih gerekçesi olamayacağını,

    3. İşverenin fesih sürecinde kanuna veya sözleşmeye uymadığını.

İşe iade hakkı, 50’den fazla çalışanı olan işyerlerinde geçerlidir. Küçük işyerlerinde işçi tazminat talep edebilir.

3. Kıdem ve İhbar Tazminatı Savunması

  • İşçi, işyerinde geçen süreye göre kıdem tazminatına hak kazanır.

  • İşveren, fesih öncesi ihbar süresine uymamışsa, işçi ihbar tazminatı talep edebilir.

  • Savunmada fesih tarihleri ve maaş belgeleri detaylı şekilde sunulmalıdır.

4. Boşta Geçen Süre Ücreti

  • Mahkeme işe iade kararı verirse işçi, boşta geçen süre için maaşını talep edebilir.

  • Savunmada fesih tarihinden dava sonuçlanana kadar geçen süre için maaş ve sosyal hak kaybı belgelenmelidir.

5. Fazla Mesai, Yıllık İzin ve Diğer Haklar

  • İşten çıkarılmadan önce kazanılmış haklar:

    • Fazla mesai ücretleri,

    • Kullanılmamış yıllık izin,

    • Prim ve ikramiyeler,
      savunmada talep edilebilir.

6. İşsizlik Ödeneği

  • Haksız fesih durumunda işçi, işsizlik maaşı alma hakkına sahiptir.

  • İşverenin feshi haksız olduğunda SGK, işçiye ödeneği öder.

7. Arabuluculuk ve Alternatif Çözümler

  • İş Kanunu, haksız fesih davalarının öncelikle arabuluculuk yoluyla çözülmesini öngörür.

  • Savunmada işçi, haklarını talep ederek tazminat veya işe iade konusunda anlaşma sağlanmasını isteyebilir.

İşten Haksız Fesih Durumunda İşçi Hakları Yargıtay Kararları

Yargıtay Kararları ve İşçi Hakları

1. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 2015/9-1598 K. 2016/9-1598

Bu karar, işverenin işçinin performans düşüklüğünü gerekçe göstererek iş sözleşmesini feshetmesinin, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenen haklı fesih nedeni olmadığına hükmetmiştir. Performans düşüklüğü, geçerli fesih nedeni olarak kabul edilmiştir. Bu durumda işçi, kıdem ve ihbar tazminatı gibi haklarını talep edebilir.

2. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E. 2020/5066 K. 2021/1357

Bu kararda, iş akdinin haksız olarak feshedildiği yönündeki iddianın aksini ispatlayamayan işverenin, fesihte haksız olduğuna karar verilmiştir. İşçi, bu durumda kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmıştır.

3. Yargıtay 22. Hukuk Dairesi E. 2017/39270 K. 2020/8344

Bu kararda, işçinin sağlık nedenleriyle işe devamsızlığının bildirim süresine eklenen altı haftayı aşması durumunda, işverenin iş sözleşmesini derhal haklı nedenle feshetme hakkı doğmuştur. Ancak, fesihten önce işçiden savunma alınması gerekmediği belirtilmiştir.

4. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E. 2020/2390 K. 2021/2568

Bu kararda, işçinin iş akdinin haksız olarak feshedildiği yönündeki iddianın aksini ispatlayamayan işverenin, fesihte haksız olduğuna karar verilmiştir. İşçi, bu durumda kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmıştır.

 Önemli Notlar

  • İhbar Tazminatı: İşverenin iş sözleşmesini geçerli bir neden olmaksızın feshetmesi durumunda, işçi ihbar tazminatına hak kazanır.

  • Kıdem Tazminatı: Haksız fesih durumunda işçi, kıdem tazminatını talep edebilir.

  • Boşta Geçen Süre Ücreti: İşe iade davası açan işçi, mahkeme kararıyla işe başlatılmadığı takdirde, boşta geçen süre için ücret talep edebilir.

  • Kötüniyetli Fesih: İşverenin, işçinin kişisel özellikleri, sendikal faaliyetleri veya hak arama özgürlüğünü kullanması gibi nedenlerle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda, işçi ihbar tazminatının üç katı tutarında kötüniyet tazminatı talep edebilir.