Erişim Engeli Kararı

Erişim engeli kararı, bir internet sitesine, içeriğe veya sosyal medya hesabına Türkiye’den erişimin yasal olarak kısıtlanması anlamına gelir. Bu karar, genellikle kamu düzeninin korunması, bireylerin haklarının ihlal edilmesinin önlenmesi veya hukuka aykırı içeriklerin yayılmasının engellenmesi amacıyla alınır.

Erişim Engeli Kararının Hukuki Dayanakları

Türkiye’de erişim engeli kararları, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun kapsamında düzenlenir. Bu kanuna göre erişim engeli kararı, belirli koşullar altında alınabilir ve uygulanabilir.

Erişim Engeli Kararı Verilebilecek Durumlar

  1. Özel Hayatın Gizliliğinin İhlali (TCK m.24/2):

    • Kişisel verilerin izinsiz paylaşılması.

    • Bireylerin özel hayatına yönelik hak ihlalleri.

  2. Suç İçerikli Yayınlar:

    • Çocukların cinsel istismarı.

    • Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma.

    • Sağlık için tehlikeli madde temini.

    • Müstehcenlik.

    • Fuhuş.

    • Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama.

  3. Kamu Düzeni ve Güvenliği:

    • Terör örgütü propagandası.

    • Milli güvenliği tehdit eden içerikler.

    • Kamu düzenine zarar verebilecek nitelikteki paylaşımlar.

  4. Hakaret ve İftira:

    • Kişinin onurunu, saygınlığını veya itibarını zedeleyici içerikler.

  5. Telif Hakkı İhlalleri:

    • Eser sahiplerinin haklarının ihlal edilmesi.

Kimler Erişim Engeli Kararı Verebilir?

  1. Sulh Ceza Hakimi: Kanuna aykırı içeriklerin varlığı durumunda erişim engeli kararı alabilir.

  2. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK): Bazı durumlarda doğrudan idari erişim engeli kararı verebilir (örneğin, milli güvenliğe tehdit oluşturan durumlarda).

  3. Cumhuriyet Savcısı: Acil durumlarda geçici olarak erişim engeli getirebilir, ardından hakime onay için başvurur.

Erişim Engeli Kararı Mahkeme Süreci, bir internet içeriğine erişimin kısıtlanması talebinin hukuki olarak değerlendirilip karara bağlanmasını kapsar. Bu süreç, genellikle Sulh Ceza Hakimliği tarafından yürütülür ve Türk hukuk sistemi içinde düzenlenmiş belirli adımları içerir.

Erişim Engeli Kararını Verebilecek Mahkemeler

  1. Sulh Ceza Hakimliği: Genellikle erişim engeli kararlarını veren birincil yetkili yargı mercidir.

  2. Ağır Ceza Mahkemesi: Özel hayatın gizliliğini ihlal eden içerikler için bu mahkemenin devreye girmesi gerekebilir.

  3. İdari Yargı: Kamu düzeni ve milli güvenliği ilgilendiren durumlarda idari süreçler üzerinden karar alınabilir.

Mahkeme Süreci Nasıl İşler?

1. Talebin Yapılması

  • Kimler Talep Edebilir?

    • Hakları ihlal edilen gerçek veya tüzel kişiler.

    • Kamu kurum ve kuruluşları (örneğin, BTK, Emniyet Genel Müdürlüğü).

    • Cumhuriyet Savcıları, özel durumlarda erişim engeli talebinde bulunabilir.

2. Mahkeme İncelemesi

  • Mahkeme, talebi ve delilleri inceleyerek içeriğin hukuka aykırı olup olmadığını değerlendirir.

  • Deliller: İlgili içerik, ekran görüntüleri, URL adresleri gibi somut kanıtlar sunulmalıdır.

  • İnceleme genellikle dosya üzerinden yapılır; duruşma yapılması gerekmez.

3. Kararın Verilmesi

  • Mahkeme, erişim engeli talebini kabul veya reddeder.

  • Kabul durumunda:

    • Hangi içeriğin engelleneceği açıkça belirtilir (örneğin, URL, IP adresi).

    • Karar, Erişim Sağlayıcıları Birliği (ESB) ve ilgili taraflara tebliğ edilir.

4. Kararın Uygulanması

  • Kararın tebliğinden sonra erişim sağlayıcılar ve içerik sağlayıcılar belirlenen süre içinde içeriği engeller.

  • Süre: Genellikle kararın tebliğinden itibaren 24 saat içinde uygulanır.

5. Karara İtiraz

  • Mahkeme kararına karşı itiraz hakkı bulunmaktadır.

  • İtiraz, kararı veren mahkemenin bir üst merciine yapılır.

  • Süre: Kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz edilmelidir.

Erişim Engeli Kararı Uygulanması

Erişim engeli kararı uygulanması, mahkeme ya da yetkili kurum tarafından alınan kararın, internet servis sağlayıcıları (İSS) ve içerik sağlayıcılar tarafından teknik olarak yerine getirilmesini ifade eder. Bu süreç, belirli adımlarla ve yasal çerçeveye uygun şekilde gerçekleştirilir.

Erişim Engeli Kararının Uygulama Süreci

1. Karar Alınması

  • Kim tarafından alınır?

    • Mahkemeler: Sulh Ceza Hakimliği, erişim engeli kararını verir.

    • Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK): Bazı durumlarda doğrudan idari karar alabilir.

    • Cumhuriyet Savcısı: Acil durumlarda geçici olarak karar alabilir ve onay için mahkemeye başvurur.

2. Kararın Tebliği

  • Alınan karar, ilgili taraflara (örneğin, BTK, içerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, İSS) tebliğ edilir.

  • Tebliğ yöntemi: Elektronik ortamda veya yazılı olarak yapılır.

3. Teknik Uygulama

  • Erişim Sağlayıcıları Birliği (ESB): Karar ESB’ye iletilir ve erişim engelinin tüm servis sağlayıcılar tarafından uygulanması sağlanır.

  • Servis Sağlayıcılar: İlgili URL, IP adresi veya domain üzerinden erişimi engeller.

  • Teknik yöntemler:

    • DNS tabanlı engelleme: Alan adlarının yönlendirilmesinin durdurulması.

    • IP engelleme: Belirli bir IP adresine erişimin tamamen kesilmesi.

    • URL bazlı engelleme: Sadece belirli bir içeriğe erişimin engellenmesi.

4. Kararın Denetlenmesi

  • Kararın uygulanıp uygulanmadığı BTK veya ilgili mahkeme tarafından denetlenir.

  • Uygulamayan taraflara idari para cezası uygulanabilir.

5. Erişim Engeline Karşı İtiraz

  • Karara itiraz edilebilir. İtiraz merci genellikle kararı veren mahkemedir.

  • Süre: Kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz edilebilir.

Erişim Engeli Kararı Nasıl Alınır?

Erişim Engeli Kararı, belirli bir internet içeriğine erişimin kısıtlanması için mahkeme ya da yetkili idari makamlar tarafından alınan hukuki bir karar olup, Türkiye’de 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun çerçevesinde düzenlenmiştir. İşte sürecin detayları:

Erişim Engeli Kararı Alma Süreci

1. Talep Edilmesi

  • Talepte Bulunabilecek Kişi veya Kurumlar:

    • Hakları ihlal edilen gerçek veya tüzel kişiler.

    • Kamu kurumları (örneğin, BTK, Emniyet Genel Müdürlüğü).

    • Cumhuriyet savcılıkları, milli güvenlik veya kamu düzenine tehdit oluşturan durumlarda talepte bulunabilir.

  • Nasıl Yapılır?

    • İlgili içerikle ilgili şikayet dilekçesi hazırlanır.

    • Talep, delillerle (örneğin, ekran görüntüleri, URL adresleri) desteklenerek mahkemeye veya BTK’ya sunulur.

2. İnceleme

  • Talep, ilgili yargı mercisi veya idari makam tarafından incelenir.

  • İnceleme Kriterleri:

    • İçeriğin hukuka aykırı olup olmadığı.

    • İçeriğin milli güvenlik, kamu düzeni veya bireysel haklar açısından tehdit oluşturup oluşturmadığı.

3. Kararın Verilmesi

  • Mahkeme Kararı: Talep sulh ceza hakimliği tarafından incelenir ve uygun bulunursa karar verilir.

  • İdari Karar: BTK, milli güvenlik, kamu düzeni veya özel hayatın gizliliği gibi durumlarda doğrudan erişim engeli kararı alabilir.

  • Kararın Şekli:

    • Engellenmesi gereken URL adresi, domain adı veya IP adresi net bir şekilde belirtilir.

    • Engelleme, yalnızca belirtilen içeriği kapsar (ölçülü bir şekilde uygulanması gereklidir).

4. Kararın Tebliği

  • Karar, Erişim Sağlayıcıları Birliği (ESB) aracılığıyla:

    • İçerik sağlayıcılara.

    • Yer sağlayıcılara.

    • İnternet servis sağlayıcılarına tebliğ edilir.

5. Teknik Uygulama

  • Kararın tebliğinden sonra erişim sağlayıcılar belirli süre içinde (genellikle 24 saat) içeriği engellemekle yükümlüdür.

  • Teknik yöntemler:

    • URL tabanlı engelleme.

    • IP adresi engelleme.

    • Domain engelleme.

6. İtiraz ve Kaldırma

  • Erişim engeli kararına karşı itiraz hakkı bulunmaktadır.

  • İtiraz Süresi: Kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde kararı veren mahkemeye yapılır.

  • İçeriğin hukuka aykırılığının sona erdiği veya koşulların değiştiği durumlarda erişim engeli kaldırılabilir.