Linkedin Instagram Tiktok Youtube
Linkedin Instagram Tiktok Youtube
Abone Ol
Abone Ol

Memurlara Çocuk İzni

Memurlara Çocuk İzni Nedir?

Memurlara Çocuk İzni, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında kamu görevlilerine çocuk sahibi olmaları durumunda verilen özel izin haklarını ifade eder. Bu izinler, hem doğum öncesi ve sonrası hem de çocuğun bakımı için memurlara tanınan sosyal haklar arasında yer alır. Çocuk izni, kadın ve erkek memurlar için farklı süre ve şartlara sahiptir.

Bu izinlerin süreleri, kullanım koşulları ve detayları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili yönetmeliklerle belirlenmiştir. Memurlar, bu izinleri kullanmak için çalıştıkları kuruma dilekçe ile başvuruda bulunmalıdır.

YASAL DAYANAKLAR

  • 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu

  • 6663 Sayılı Kanun (2016)

  • 15.08.2016 tarihli Doğum Sonrası Yarı Zamanlı Çalışma Yönetmeliği

  • Kamu Personeli Genel Tebliğleri

 Önemli Notlar

  • Bu izinlerin çoğu isteğe bağlıdır; memur talep ettiğinde kullanılır.

  • Ücretsiz izin süreleri, emeklilik hizmet süresine dahil edilmez.

  • İzinler sırasında kurumdan herhangi bir kesinti yapılmaz (ücretli izinlerde).

Memurlara Çocuk İzni Yönetmelik

Türk memurlarına tanınan çocuk izinlerinin tümünü düzenleyen asıl mevzuat, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu‘nun 104. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan ilgili yönetmeliklerdir. Aşağıda bu izin düzenlemelerinin yönetmelik ve kanun temelinde sistematik özeti yer alıyor:

Yasal Dayanak: 657 Sayılı Kanun ve Yönetmelikler

Ana Kaynak: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, Madde 104

Bu madde kapsamında yer alan mazeret izinleri:

İzin TürüSüre & Kimler İçinKanun Maddesi
Analık (Doğum) İzni16 hafta (çoğul: +2 hafta)104/A
Evlat Edinme İzni8 hafta ücretli104/A
Babalık İzni10 gün104/B
Süt İzniİlk 6 ay 3 saat/gün, sonraki 6 ay 1,5 saat/gün104/D
Engelli Çocuk İzni10 gün104/E
İlave Analık (Yarım Gün)1. doğum 2 ay; 2. doğum 4 ay; 3. doğum 6 ay (günlük çalışma süresinin yarısı)104/F

Yönetmelikler

1. Doğum Sonrası Yarı Zamanlı Çalışma Yönetmeliği (15.08.2016, RG 29797)

  • Bu yönetmelik, analık izni sonrasında ilkokul çağına kadar yarı zamanlı çalışma hak ve usullerini düzenler.

2. Devlet Memurlarının Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Kullanımına İlişkin Yönetmelik (18.07.2025)

  • 657 DMK Ek 43. maddeyi esas alır.

  • Tüm kadın/erkek memurlar (biolojik ya da evlat edinilen çocuk sahibi), analık/babalık/eşin izni sonrasında ilkokul çağına kadar yarı zamanlı çalışabilir.

  • Haftalık en az 3 gün, günlük en az 3, en fazla 8 saat çalışma.

  • Maaş ve haklar %50 oranında ödenir.

  • Yönetici kadrolar (şube müdürü ve üzeri) ile yurt dışı birimlerinde çalışanlar bu haktan faydalanamaz.

Özet: Çocuk İzinleri Kapsamında Haklar

  1. Analık İzni: 16 hafta (çoğul gebelikte +2 hafta).

  2. Evlat Edinme İzni: 8 hafta ücretli.

  3. Babalık İzni: 10 iş günü ücretli.

  4. Süt İzni: 3 saat/gün ilk 6 ay, 1,5 saat/gün ikinci 6 ay.

  5. Engelli Çocuk İzni: %70 üzeri engelli çocuğu olan ebeveynlere 10 gün.

  6. Yarım Gün (Ilave Analık): 1. doğuma 2 ay, 2.’ye 4 ay, 3.’ye 6 ay süresince çalışma süresinde %50 indirime eşlik eden zamansal hak.

  7. Yarı Zamanlı Çalışma Hakkı: 2025 itibarıyla analık, babalık veya evlat edinme sonrası çocuk ilkokul çağına gelene kadar geçerli (haftalık ≥3 gün, günlük 3–8 saat).

Uygulamadaki Sınırlar ve Şartlar

  • Yöneticiler (şube müdürü ve üzeri) ile yurt dışı görevindekiler kapsam dışı.

  • Kurum, çalışma süresini ocak ve temmuz aylarında yeniden planlayabilir.

  • Hak çocuğun kaybı, evlat edinmenin sona ermesi, ilkokula başlangıç ya da memurun dönüş talebiyle sona erer.

  • Kurumlar, yarı zamanlı izne geçiş ve dönüşleri 30 gün içinde kamu personel bilgi sistemine bildirir.

Memurlara Çocuk İzni Türleri

MEMURLAR İÇİN ÇOCUK İZNİ TÜRLERİ

1.  Analık (Doğum) İzni

  • Doğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli izin verilir.

  • Çoğul gebeliklerde doğum öncesi izin süresi 10 haftaya çıkar.

  • Memur isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışabilir, bu durumda çalıştığı süre doğum sonrasına eklenir.

2.  Doğum Sonrası Ücretsiz İzin (Bakım İzni)

  • Kadın memura, doğum sonrası analık izninin bitiminden itibaren 24 aya kadar ücretsiz izin verilebilir.

  • Bu izin, babaya da verilebilir; ancak genellikle annenin talebi üzerine uygulanır.

3.  Evlat Edinme İzni

  • 3 yaşını doldurmamış bir çocuğu evlat edinen memur (kadın veya erkek),

    • Çocuğun tesliminden itibaren 8 hafta süreyle ücretli izin,

    • Ardından 24 aya kadar ücretsiz izin kullanabilir.

4.  Süt İzni

  • Doğum yapan memura, çocuğun 1 yaşına kadar olmak üzere:

    • İlk 6 ay günde 3 saat

    • Sonraki 6 ay günde 1.5 saat
      süt izni verilir.

  • Süt izninin kullanım saatleri, annenin tercihine göre belirlenir.

5.  Yarı Zamanlı Çalışma Hakkı

  • Kadın memur ya da eşi doğum yapan erkek memur, doğum sonrası analık izni veya ücretsiz izin sona erdikten sonra:

    • Çocuk ilkokula başlayana kadar, yarı zamanlı çalışabilir (haftalık çalışma süresinin yarısı kadar).

    • Maaş da bu süreyle orantılı olarak ödenir.

6.  Babaya Doğum İzni

  • Erkek memura, eşinin doğum yapması halinde 10 gün babalık izni verilir.

  • Bu izin, doğum tarihinden itibaren veya annenin hastanede olduğu sürede kullanılabilir.

7.  Çocuk Hastalığında Refakat İzni

  • Memurun bakmakla yükümlü olduğu çocuğu hastalanır ve refakat zorunlu olursa, 3 aya kadar refakat izni verilebilir (tam teşekküllü hastaneden rapor şarttır).

  • Gerekirse bir defaya mahsus 6 aya kadar da uzatılabilir (uzman hekim raporuyla).

Memurlara Çocuk İzni Kaç Gündür?

Memurlara verilen çocuk izni, çocuğun doğumu, bakımı, evlat edinme, hastalık gibi durumlara göre farklı sürelerle düzenlenmiştir. Bu izinler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 104. maddesi kapsamında belirlenmiştir.

Aşağıda çocukla ilgili izin türleri ve kaç gün süreyle verildiği detaylı şekilde açıklanmıştır:

MEMURLARA VERİLEN ÇOCUK İZNİ TÜRLERİ ve SÜRELERİ

İzin TürüSüresiKimler İçin
Analık (Doğum) İzniDoğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra 8 hafta (toplam 16 hafta / 112 gün)
Çoğul gebelikte doğum öncesi +2 hafta		Kadın memur
Evlat Edinme İzni8 hafta ücretli izin3 yaşından küçük çocuk evlat edinen kadın/erkek memur
Babalık (Eşin Doğum Yapması)10 gün ücretli izinErkek memur
Süt İzniİlk 6 ay günde 3 saat, sonraki 6 ay günde 1.5 saatKadın memur
Yarım Gün Çalışma İzni1. doğum: 2 ay, 2. doğum: 4 ay, 3. ve sonraki doğumlar: 6 ay (günde yarım mesai)Kadın memur
Çocuk Bakımı İçin Ücretsiz İzinDoğum sonrası 24 aya kadar ücretsiz izinKadın memur (veya eşi doğum yapmış erkek memur)
Yarı Zamanlı Çalışma HakkıÇocuk ilkokula başlayana kadar, haftalık çalışma süresinin yarısı kadar çalışılırKadın veya erkek memur
Engelli Çocuk İçin İzinYılda 10 gün ücretli izinEngelli çocuğu olan anne veya baba memur
Çocuk Hastalığında Refakat İzniEn fazla 3 aya kadar (gerekirse 6 aya kadar uzatılabilir)Ağır hastalığı olan çocuğa sahip memur

 Örneklerle Açıklama:

  • Kadın memur doğum yaptıysa:

    • 112 gün doğum izni (ücretli),

    • 24 ay ücretsiz izin (isteğe bağlı),

    • 12 ay boyunca süt izni,

    • İlkokula kadar yarı zamanlı çalışma hakkı.

  • Erkek memur eşinin doğumu sonrası:

    • 10 gün babalık izni,

    • Çocuk ilkokula başlayana kadar yarı zamanlı çalışma hakkı,

    • Eğer evlat edindiyse 8 hafta ücretli izin.

 Bilmenizde Fayda Var:

  • Süt izni memurun tercihiyle günün herhangi bir saatinde kullanılabilir.

  • Babalık izni, doğumdan itibaren kullanılmalı, kurumdan yazılı izin alınmalıdır.

  • Çocuk hastalığı için refakat izni, sağlık kurulu raporuyla talep edilebilir.

  • Ücretsiz izinler emekliliğe sayılmaz.