Ölümlü Trafik Kazalarında Ailelerin Hakları

Ölümlü Trafik Kazalarında Ailelerin Hakları Nelerdir?

Ölümlü trafik kazaları sadece cezai değil aynı zamanda maddi ve manevi tazminat haklarını da doğurur. Kazada hayatını kaybeden kişinin yakınları, hem ceza davası sürecine katılma hem de tazminat talep etme hakkına sahiptir. Bu haklar Türk Borçlar Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu ve Yargıtay kararları ile güvence altına alınmıştır.

 Ailelerin Sahip Olduğu Haklar

Hak TürüKimler Talep Edebilir?Açıklama
Manevi TazminatAnne, baba, eş, çocuklar (bazı durumlarda kardeşler)Yaşanan acı ve elem nedeniyle talep edilir. Miktarı hâkim takdiriyle belirlenir.
Destekten Yoksun Kalma TazminatıÖlen kişinin maddi desteğiyle yaşamını sürdüren aile bireyleriÖlen kişinin hayatta olsa sağlayacağı ekonomik katkı hesaplanarak ödenir.
Cenaze ve Defin GiderleriAile veya masrafları karşılayan kişiTüm cenaze masrafları kusurlu taraftan veya sigortadan talep edilebilir.
Bakım / Tedavi Giderleri (Ölüm Öncesi Yoğun Bakım vb.)Aile veya SGKHastane masrafları da tazminat kapsamına alınır.
Ceza Davasına Katılma ve Şikâyet HakkıBirinci dereceden yakınlarKusurlu sürücüye karşı hapis cezası talep edilebilir.

 Kimlere Dava Açılabilir?

  • Kusurlu sürücüye,

  • Araç sahibine (eğer farklıysa),

  • Sigorta şirketine (Zorunlu Trafik Sigortası / Kasko),

  • Bazı durumlarda işverene veya araç işletenine.

 Dava Açma Süresi (Zamanaşımı)

  • Ceza davası için 15 yıla kadar uzayabilen süreler vardır.

  • Tazminat davası için genel zamanaşımı 2 yıl (öğrenme tarihinden), en fazla 10 yıldır.

  • Ancak kazanın suç teşkil etmesi halinde (örneğin taksirle öldürme) ceza zamanaşımı uygulanır ve süre 15 yıla kadar çıkabilir.

Ölümlü Trafik Kazalarında Ailelerin Hakları Yargıtay Kararları

Ölümlü trafik kazalarında aileler yalnızca manevi tazminat değil, aynı zamanda destekten yoksun kalma tazminatı, cenaze masrafları, ve bazı durumlarda faizli ödeme haklarına da sahiptir. Bu haklar Yargıtay kararlarıyla açık şekilde güvence altına alınmıştır.

 Yargıtay Kararlarıyla Belirlenmiş Temel Haklar

HakYargıtay Uygulaması
Manevi TazminatYargıtay, ölen kişinin eşine, çocuklarına, anne-babasına ve bazı durumlarda kardeşlerine manevi tazminat verilmesini kabul etmektedir. (Yargıtay 4. HD, 2017/2140 E.)
Destekten Yoksun Kalma TazminatıYargıtay, fiilen maddi destek sağlanmasa bile anne-baba ve eş-çocukların destekten yoksun kaldığını kabul eder. Gelir yoksa asgari ücret üzerinden hesap yapılır. (HGK, 2015/21-345)
Faizin BaşlangıcıYargıtay’a göre faiz kazanın meydana geldiği tarihten itibaren işler. (Yargıtay 17. HD, 2016/5891)
Cenaze ve Tedavi GiderleriBelgelenmiş tüm defin ve hastane masrafları karşı taraftan talep edilebilir. (17. HD, 2014/10285)
Kardeşlerin Manevi Tazminat TalebiYargıtay, kardeşlerin de yakınlık derecesine göre manevi tazminat alabileceğini kabul etmiştir. (4. HD, 2014/3867)

 Önemli Yargıtay Karar Özetleri

“Ölen kişinin anne ve babasıyla arasında fiili maddi destek olmaması, destekten yoksun kalma tazminatı talebine engel değildir.”
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2015/21-345 E.

“Kaza tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmalıdır; dava tarihinden değil.”
Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, 2016/5891 E.

“Kardeşler arasında güçlü manevi bağ varsa manevi tazminata hükmedilmelidir.”

Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 2014/3867 E.

Ölümlü Trafik Kazalarında Ailelerin Hakları Dava Açma

Ölümlü trafik kazaları yalnızca cezai sorumluluk değil, aynı zamanda maddi ve manevi tazminat haklarını da beraberinde getirir. Hayatını kaybeden kişinin yakınları hem ceza davasına katılabilir, hem de tazminat davası açarak zararlarının giderilmesini talep edebilir.

 Ailelerin Sahip Olduğu Tazminat Hakları

Hak TürüKimler Talep Edebilir?Amaç
Manevi TazminatEş, çocuklar, anne-baba; bazı durumlarda kardeşlerYaşanan elem ve acının giderilmesi amacıyla ödenen tazminat
Destekten Yoksun Kalma TazminatıÖlen kişinin maddi desteğinden faydalanan tüm aile bireyleriÖlen kişinin hayatta olsaydı sağlayacağı ekonomik katkının karşılanması
Cenaze ve Tedavi MasraflarıMasrafları üstlenen aile bireyiTüm defin giderleri ve ölüm öncesi hastane masrafları talep edilebilir
Faiz HakkıTüm hak sahipleriYargıtay’a göre faiz, kaza tarihinden itibaren işler

 Dava Kime Karşı Açılır?

  • Kusurlu sürücüye,

  • Araç sahibine (farklıysa),

  • Zorunlu trafik sigortası şirketine (maddi tazminat için),

  • Bazı hallerde işverene veya araç işletenine.

 Ölümlü Trafik Kazasında Dava Nasıl Açılır?

  1. Trafik tespit tutanağı ve bilirkişi raporları temin edilir.

  2. Sigorta şirketine yazılı başvuru yapılır. (Sigortaya başvurmadan dava açılamaz.)

  3. Ödeme yapılmazsa Asliye Ticaret Mahkemesinde tazminat davası açılır.

  4. Ceza davasına aile bireyleri “katılan” sıfatıyla müdahil olabilir.

  5. Hak kaybı yaşamamak için avukat desteğiyle bilirkişi hesap raporu alınmalıdır.