Yurtdışında alınmış olan boşanma kararının Türkiye’de geçerli olabilmesi için, Türk mahkemelerince tanıma ve tenfiz davası açılması veya nüfus müdürlüğüne tescil başvurusunda bulunulması gerekmektedir.

Tanıma ve tenfiz davası, yabancı mahkeme kararının Türkiye’de hukuken geçerli kılınması ve Türkiye’de verilmiş bir karar gibi uygulanmasına olanak tanıyan bir dava türüdür. Tanıma ve tenfiz davasında, yabancı mahkeme kararının aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir:

• Yetkili mahkeme tarafından verilmiş olması
• Resmi bir belge olması
• Tarafların muvafakatı ile verilmiş olması
• Türk kamu düzenine aykırı olmaması

Tanıma ve tenfiz davası, boşanma davasını açan taraflardan birinin veya her ikisinin Türkiye’de yerleşim yeri veya iş yeri olması halinde, o yerdeki aile mahkemesinde açılabilir. Dava, dava dilekçesinde yabancı mahkeme kararının aslı veya onaylı örneğinin, kararın tercümesinin ve diğer gerekli belgelerin sunulmasıyla açılır.

Dava, mahkemece yapılan inceleme sonucunda, yabancı mahkeme kararının yukarıdaki şartları taşıdığına karar verilmesi halinde kabul edilir ve yabancı mahkeme kararı Türkiye’de geçerli hale gelir.

Nüfus müdürlüğüne tescil başvurusu, 2023 yılında yapılan bir düzenleme ile getirilen yeni bir yoldur. Bu düzenlemeye göre, yabancı mahkeme tarafından verilen boşanma kararı, tarafların birlikte başvuruda bulunmaları halinde, nüfus müdürlüğünce tescil edilebilir. Bu durumda, yabancı mahkeme kararı Türkiye’de nüfus kayıtlarına işletilerek geçerli hale gelir.

Ancak, nüfus müdürlüğünce tescil edilen boşanma kararının, nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi konuları içermesi halinde, bu hususların Türk mahkemesince tenfiz edilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, yurtdışında boşanan kişilerin, boşanma kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için, Türk mahkemelerinde tanıma ve tenfiz davası açmaları veya nüfus müdürlüğüne tescil başvurusunda bulunmaları gerekmektedir.

Tanıma ve tenfiz davasının avantajları

• Tanıma ve tenfiz davası açılması halinde, yabancı mahkeme kararının Türkiye’de tam olarak geçerli olması sağlanır. Bu durum, boşanma kararının tüm sonuçlarının Türkiye’de uygulanabilmesini mümkün kılar.
• Tanıma ve tenfiz davası açılması halinde, boşanma kararının Türkiye’de kesinleşmiş olması sağlanır. Bu durum, boşanan kişilerin yeniden evlenme, mal paylaşımı, velayet gibi konularda hak kaybına uğramamasını sağlar.

Nüfus müdürlüğüne tescil başvurusunun avantajları

• Nüfus müdürlüğüne tescil başvurusu yapılması halinde, yabancı mahkeme kararının Türkiye’de nüfus kayıtlarına işletilmesi sağlanır. Bu durum, boşanan kişilerin evlilik kayıtlarının silinmesini ve yeniden evlenmelerinin mümkün olmasını sağlar.
• Nüfus müdürlüğüne tescil başvurusu yapılması halinde, yabancı mahkeme kararının Türkiye’de geçerli hale gelmesi için daha kısa bir süre gerekir.

Tanıma ve tenfiz davasının dezavantajları

• Tanıma ve tenfiz davası açılması halinde, dava süreci uzun sürebilir ve masraflı olabilir.

Nüfus müdürlüğüne tescil başvurusunun dezavantajları

• Nüfus müdürlüğüne tescil başvurusu yapılması halinde, yabancı mahkeme kararının tüm sonuçlarının Türkiye’de geçerli olması sağlanamaz. Örneğin, nafaka, velayet, mal paylaşımı gibi konuların Türk mahkemesince tenfiz edilmesi gerekir.

Yurtdışında boşanan kişilerin, boşanma kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için hangi yolu seçecekleri, kendi özel durumlarına göre değerlendirilmelidir.