Boşanma Davasında Mal Paylaşımı

Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Nasıl Olur?

Boşanma davasında mal paylaşımı, eşlerin evlilik süresince edindiği malların kimin hakkı olduğunun belirlenmesi sürecidir. Türkiye’de mal rejimiyle ilgili temel düzenlemeler Türk Medeni Kanunu (TMK)’nda yer alır ve 1 Ocak 2002’den sonra yapılan evliliklerde geçerli olan “edinilmiş mallara katılma rejimi” esas alınır.

1. Mal Rejimi Türleri

Eşler farklı bir mal rejimi seçmemişse, yasal olarak edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. Diğer seçenekler:

Mal ayrılığı
Paylaşmalı mal ayrılığı
Mal ortaklığı

2. Edinilmiş Mal – Kişisel Mal Ayrımı

Mal paylaşımı yapılırken önce mallar sınıflandırılır:

Edinilmiş Mallar (Paylaşılır):

Çalışma karşılığı elde edilen maaş, ücret
Sosyal güvenlik veya emeklilik tazminatları
Evlilik sırasında alınan gayrimenkuller
Ortak birikimle alınan araç, altın, döviz vs.
Faiz ve kira gelirleri

Kişisel Mallar (Paylaşılmaz):

Evlilikten önce sahip olunan mallar
Mirasla gelen mallar
Hibe, bağış yoluyla gelen mallar
Kişisel eşyalar (örneğin ziynet eşyası kadına aitse kişisel mal sayılabilir)

3. Paylaşım Nasıl Yapılır?

Eşit Paylaşım Esası:

Edinilmiş malların net değeri (borçlar düşüldükten sonra kalan kısım) eşler arasında %50 – %50 şeklinde paylaşılır.

Katkı Payı Alacağı:

Eşlerden biri diğerinin kişisel malına katkı yaptıysa (örneğin evin alınmasına katkıda bulunduysa), katkı payı alacağı talep edebilir.

4. Mal Paylaşımı Davası Ne Zaman Açılır?

Mal paylaşımı genellikle boşanma davası kesinleştikten sonra ayrı bir dava olarak açılır.
Ancak boşanma davasıyla birlikte de açılabilir fakat mahkeme boşanma kesinleşmeden paylaşım kararı vermez.

5. Dikkat Edilmesi Gerekenler

Mal paylaşımı zamanaşımı süresi: Boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl.
Tapuda sadece bir eşin adına kayıtlı olması, diğerinin hak iddia etmesini engellemez.
Ziynet eşyası gibi konular, ispatla sık sık uyuşmazlık konusu olur.

Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Ne Kadar Sürer

Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Ne Kadar Sürer?

1. Mal paylaşımı davası ayrı bir dava olarak açılır

Boşanma kararı kesinleşmeden mal paylaşımı yapılamaz. Bu yüzden:

Boşanma davası süresi: Anlaşmalıysa 1-2 ay, çekişmeli ise 1-3 yıl sürebilir.
Mal paylaşımı davası süresi: Ortalama 6 ay – 2 yıl arasında sürer.

Yani toplamda boşanma ve mal paylaşımı birlikte ele alındığında süreç 1 yıldan 4 yıla kadar uzayabilir.

2. Dava süresini etkileyen faktörler:

Faktör	Açıklama
Davanın türü	Anlaşmalı boşanmalarda mal paylaşımı daha kısa sürer. Çekişmeli davalarda süre uzar.
Mal varlığının karmaşıklığı	Ev, araba, arsa, şirket hissesi gibi varlıklar varsa dava uzayabilir.
Tarafların uzlaşması	Eşler anlaşmaya varırsa, mal paylaşımı protokol ile kısa sürede yapılabilir.
Delil ve bilirkişi incelemeleri	Mal varlığının değeri, kime ait olduğu konusunda bilirkişi devreye girerse, bu süreç aylar sürebilir.
İcra-iflas, haciz durumları	Mal üzerinde ipotek, haciz varsa paylaşım daha da karmaşık hale gelir.
Mahkeme yoğunluğu	Dava açılan mahkemenin iş yükü, duruşma aralıklarını etkiler.

3. Mal paylaşımı davası ne zaman açılır?

Mal rejimi tasfiyesi (paylaşımı) davası, boşanma kararının kesinleşmesinden sonra açılır. Bu kararın kesinleşmesiyle birlikte mal paylaşımı için 10 yıllık zamanaşımı süresi başlar.

Özetle:

Anlaşmalı boşanma + az mal → 3-6 ay
Çekişmeli boşanma + çok mal → 1,5 – 4 yıl arası

Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Anlaşmalı

Anlaşmalı boşanma davasında mal paylaşımı, eşlerin önceden uzlaşıp protokol imzalamasıyla daha hızlı ve sorunsuz şekilde tamamlanabilir. Ancak önemli bir ayrım var:

Anlaşmalı Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

1. Mal Paylaşımı Boşanma Protokolüne Yazılabilir

Eşler, anlaşmalı boşanma protokolü hazırlarken mal paylaşımına dair hükümleri de ekleyebilir. Bu durumda:

Ev, araba, banka hesapları, ziynet eşyaları gibi malların paylaşımı açıkça belirtilmelidir.
Protokolde: “X taşınmazı eş A’da kalacaktır. Araç eş B’ye devredilecektir” gibi net ifadeler yer almalıdır.
Taraflar bu paylaşıma rıza gösterdiğinde, mahkeme kararıyla geçerli hale gelir.

Avantajı: Ek dava açmadan paylaşım tamamlanmış olur.

2. Protokolde Mal Paylaşımı Yoksa Ne Olur?

Eğer anlaşmalı boşanma protokolünde mal paylaşımına yer verilmemişse:

Boşanma gerçekleştikten sonra ayrıca bir “mal rejimi tasfiyesi davası” açmak gerekir.
Bu dava, boşanma kararının kesinleşmesinden sonraki 10 yıl içinde açılabilir.
Süresi ve süreci, çekişmeli davalara benzer şekilde ilerler.

3. Mal Paylaşımı Hangi Malları Kapsar?

Anlaşmalı boşanma protokolüne şunlar dahil edilebilir: